Dünya genelinde, özellikle ABD liderliğindeki birçok ağ planlama girişimi, 6G teknolojisinin geleceği hakkında haberlere odaklanıyor. Bu durum, birçok kişinin kendi ülkelerine ve hatta şehirlerine 6G’nin ne zaman geleceğini merak etmelerine neden oluyor. 6G, aslında nedir? Ne kadar hızlı olacak ve geleceği ne zaman başlayacak? İşte bu soruları bu makalede ele almaya çalışacağız.
6G Nedir?
6G, altıncı nesil hücresel ağ teknolojisinin kısaltmasıdır ve tıpkı Wi-Fi nesillerinin sıralandığı gibi (Wi-Fi 5, Wi-Fi 6, Wi-Fi 7), hücresel teknolojiler de farklı nesillerle adlandırılmaktadır.
Cep telefonları, 1981 yılında analog teknoloji olarak adlandırdığımız 1G ile ortaya çıktı. Bu tarihten itibaren yaklaşık her on yılda bir yeni bir hücresel teknoloji nesli geldi. 2G, 1992 yılında; 3G, 2001 yılında; 4G, 2009 yılında ve 5G ise 2019 yılında kullanılmaya başlandı. Şu anda ise 6G, erken geliştirme aşamasında olan altıncı nesil hücresel ağ teknolojisini temsil ediyor.
6G’nin hücresel teknolojisinin hedeflerinden biri, sadece temel içerikleri, örneğin video akışlarını, akıllı telefonlara daha hızlı sunmak değil, aynı zamanda gerçek zamanlı artırılmış gerçeklik, sanal gerçeklik ve evimizin içinde ve dışında her yerde var olan küçük akıllı cihazların gelecekteki ‘Nesnelerin İnterneti (IoT)’ modelini destekleyebilecek bir hücresel ağ oluşturmaktır.
Buna rağmen, 2023 itibarıyla, 6G ağlarının veya cihazlarının konuşlandırılması için belirlenmiş standartlar henüz ortaya çıkmış değil. Yeni nesil hücresel teknolojinin belirli frekanslara dayanacağı, 6G’nin gelişimindeki ana yönler, enerji ve ısı dağıtımı gibi teknik sorunlar hala çözülmeye çalışılmaktadır.
Ancak, bu belirsizliklere rağmen, 6G’nin nasıl bir teknoloji olacağı ve ne tür gelişmelere gebe olduğu konusunda bazı fikirler mevcut. Mevcut hücresel teknolojisi, megahertz (MHz) ve daha düşük gigahertz (GHz) frekans aralıklarında çalışmaktadır. 6G için değerlendirilen radyo spektrumunun bir kısmı, milimetre dalgaları (mmWave) veya Son Derece Yüksek Frekans (EHF) radyo olarak bilinen 30-300 GHz aralığındaki frekansları ve 3000 GHz‘ye kadar olan terahertz (THz) frekansını içermektedir. Bu frekansların kullanılmasıyla birlikte, mevcut hücresel teknolojinin bant genişliği kapasitesinin çok ötesinde veri iletimi mümkün olacak.
6G Ne Kadar Hızlı Olacak?
Frekans paylaşımıyla ilgili teknik konuşmalar bazen anlamsız veya abartılı gelebilir, ancak hız konusu gerçekten büyük bir önem taşıyor. Çoğu kişi 3G, 4G ve 5G hücresel teknolojileri arasındaki teknik farklılıkları bilmese de, birkaç fotoğrafın mesajla gönderilmesi için beklemekten gerçek zamanlı yüksek çözünürlüklü video izlemeye geçmeye kadar olan kullanıcı deneyimindeki gerçek farkları takdir ediyor.
Mevcut tüm testler, henüz standartlaştırılmamış bir teknoloji üzerinden yapıldığından, 6G’nin ne kadar hızlı olacağını kesin olarak bilemiyoruz. Ancak genel bir tahminle, çoğu kişiye göre, potansiyel uygulamalara bağlı olarak, 6G‘nin 5G‘den 50-100 kat daha hızlı olması bekleniyor. Tam olarak doğru verilere sahip olmasak da, dünya genelindeki araştırma tesislerinden gelen ilginç örnekler mevcut.
Örneğin, 2022 yılının Ocak ayında Çin’deki Purple Mountain Laboratories adlı bir araştırma tesisi, laboratuvar ortamında THz frekans iletimleri kullanarak 206 Gbps hızında veri ilettiğini iddia etti.
Aynı yılın Şubat ayında, Tsinghua Üniversitesi Havacılık ve Uzay Mühendisliği Okulu’ndan başka bir Çinli araştırma grubu, 1 kilometrelik bir mesafe boyunca 1 Tbps hızında veri ilettiğini iddia etti. Bu hızlar teorik olarak en yüksek 5G hızından (7,5 Gbit) sırasıyla 20 ve 100 kat daha yüksek. Bu oldukça etkileyici, değil mi?
6G Ne Zaman Kullanılmaya Başlanacak?
6G ağ geliştirme çalışmaları şu anda aktif bir şekilde devam ediyor, ancak henüz emekleme aşamasında. 6G’nin standartlaştırılması için birkaç yıl daha geçmesi gerekecek gibi görünüyor.
Qualcomm, Aralık 2022’de 6G teknolojisinin kullanıma sunulması için öngördüğü tarihi 2030 olarak belirten bir 6G geliştirme planı yayınladı. Ericsson’un 6G ile ilgili mesajları da, diğer telekom yöneticileriyle yapılan röportajlarda olduğu gibi, 2030’ların başına işaret ediyor.
Eğer büyük bir metropol bölgesinde yaşıyorsanız, 2030‘lar civarında 6G’yi kullanabilir hale gelebilirsiniz. Ancak bu durum Türkiye için geçerli olmayabilir, çünkü ülkemiz hâlâ 5G’ye geçmiş değil. 5G, henüz dünya genelinde tam anlamıyla yayılmış değil. Örneğin, GSMA‘nın 2023 Mobil Ekonomi raporuna göre, Kuzey Amerika’da 5G kullanım oranı sadece %39 iken, hücresel ağ abonelerinin yarısından fazlası hâlâ 4G kullanıyor. Raporun tahminine göre, Kuzey Amerika’da 5G kullanım oranı 2030 yılına kadar %91‘i geçecek, yani 6G gelse bile, dışarıda hâlâ 4G kullanan aboneler olacak.
Günümüzde birçok insanın telefonlarının 5G’yi destekleyip desteklemediğinden emin olmadığını düşündüğümüzde, hatta 5G’yi kullanıyor olsalar bile, bazen hayal kırıklığı yaratan hızlar ve aldatıcı duyurular nedeniyle kafalar hâlâ karışabiliyor. Bu nedenle, daha pratik bir bakış açısıyla konuşursak, 2030 yılına kadar 6G tabanlı hücresel ağları kullanan insanlar yalnızca küçük bir yüzde olacak gibi görünüyor.
